Upał
Upał – pojęcie meteorologiczne opisujące stan pogody, gdy temperatura powietrza przekracza +30°C. W języku potocznym używane jest również pojęcie "skwar".
Polski rekord temperatury to +40,2°C w cieniu, zanotowany 29 lipca 1921 w Prószkowie koło Opola. Wysokie temperatury niszczą nawierzchnie dróg, tory kolejowe oraz linie energetyczne.
Światowy rekord temperatury to +56,7°C w cieniu w Dolinie Śmierci odnotowany 10 lipca 1913 roku.
Rekordy temperatur
Rekordy temperatur przygruntowych
2003 r.: Queensland, Australia: 69,3 °C
2004 r.: Pustynia Lut, Iran: 68,0 °C
2005 r.: Pustynia Lut, Iran: 70,7 °C
2006 r.: Pustynia Lut, Iran: 68,5 °C
2007 r.: Pustynia Lut, Iran: 69,0 °C
2008 r.: Kotlina Turfańska, Chiny: 66,8 °C
2009 r.: Pustynia Lut, Iran: 68,6 °C
Do 2012 roku za rekord temperatury powietrza uznawano pomiar z 13 września 1922 roku. W Al-Azizijja w Libii odnotowano wtedy temperaturę 57,8 °C; przez 90 lat była ona uznawana za najwyższą odnotowaną temperaturę powietrza w historii; ponowne analizy tych pomiarów wykazały, że badacz popełnił błąd, odnotowując temperaturę wyższą o około 7 stopni od rzeczywistej.
Ciekawostka
“Jak radzić sobie w upały" – 5 skutecznych sposobów na upał
Lato to okres, w którym z przyjemnością korzystamy z dobrodziejstw słonecznej aury. Piękna pogoda, bezchmurne niebo, soczysta zieleń na drzewach i kwitnące kwiaty wprawiają nas w iście entuzjastyczny nastrój. Zdecydowana większość osób uwielbia tę porę roku. Co jednak zrobić, kiedy ta przyjemna pogoda zamienia się w nie do zniesienia upał, a lejący się żar z nieba nie daje nam już takiej przyjemności?
Każda osoba ma pewien próg temperatury, którego przekroczenie będzie wiązać się ze znacznym dyskomfortem. Gdy ciepłota powietrza zacznie przekraczać 25 C’ u niektórych osób mogą pojawić się bardzo konkretne dolegliwości. Wśród najczęstszych objawów przegrzania organizmu na pierwszym miejscu znajduje się nadmierna potliwość, opuchnięte dłonie i stopy, zawroty i bóle głowy, oraz ogólne przemęczenie i ospałość. Wysoka temperatura u niektórych osób może wiązać się z problemami z ciśnieniem (za wysokie lub za niskie) omdleniami, czy chorobą wieńcową.
Poniżej przedstawiamy pięć skutecznych sposobów, jak sobie radzić w nadchodzące upalne dni.
Sposób 1. Nawadniaj organizm. W upały powinniśmy wypijać, co najmniej 3 litry wody mineralnej dziennie. Organizm bardzo szybko wraz z potem traci wodę i elektrolity oraz sole mineralne. Soki warzywne (bez cukru) z dużą zawartością natki pietruszki oraz selera a także pomidorów uzupełnią niedobory potasu. Jego brak to częsta przyczyna obrzękniętych stóp. Warto też korzystać z dobrodziejstw ziół. Szczególnie polecam picie ziół – mówi dr. Beata Stopińska – lekarz dermatolog z Biostudio w Podkowie Leśnej. Wiele moich pacjentek skarży się na problemy z krążeniem żylnym i limfatycznym, oraz wykazują sporą tendencję do obrzęków. Dla nich polecam kurację doustną w formie specjalnych ziół do picia o działaniu drenującym. Na opuchnięcia jeszcze skuteczniejszy jest drenaż limfatyczny, który pobudza ośrodki limfy i po 40 min nasze ciało czuje się jakby spadło z niego 5kg – dodaje.
Sposób 2. Dobierz odpowiedni ubiór. W upalne dni najlepiej dobierać jasne, zwiewne i lekkie kreacje z naturalnych materiałów. Zapewnią one większy przepływ powietrza i tym samym większy komfort. Nie zapomnij też o nakryciu głowy, które uchroni przed udarem.
Sposób 3. Korzystaj ze słońca odpowiedzialnie. Gdy nadejdą upały i temperatury ponad 30 C’ na dworze, najlepiej spędzać czas w cieniu. Unikaj ekspozycji słonecznej w godzinach 11:00–14:00, kiedy nasłonecznienie jest najsilniejsze. Jeśli wychodzisz na dwór, nałóż odpowiedni krem z filtrem, co najmniej SPF 30. Ponieważ promienie słoneczne stymulują powstawanie przebarwień i zaostrzają niektóre problemy skórne np. trądzik różowaty, zmiany naczyniowe, i oczywiście przyspieszają procesy starzenia (poprzez powstawanie wolnych rodników) stosowanie preparatów fotoochronnych jest niezbędne. Nowością na rynku i moim wyborem tego lata jest filtr w sprayu – mówi doktor Stopińska. To ochronny produkt o silnym działaniu nawilżającym, który można zaaplikować bezpośrednio na świeżo wykonany makijaż. Do stosowania jako „mgiełka ochronna”. W ciągu dnia, warto go kilkakrotnie zaaplikować w celu podtrzymania ochrony i zapewnienia nienagannego makijażu – tłumaczy.
4. Nawilżaj i chłodź skórę. Praca w klimatyzowanych pomieszczeniach, oraz nadmierna ekspozycja na słońce, może sprzyjać przesuszeniu skóry. Noś zawsze przy sobie buteleczkę wody termalnej. Doskonale nawilża skórę, koji i przynosi natychmiastową ulgę. Daje uczucie odświeżenia. Należy jednak pamiętać, aby nadmiar wody zetrzeć chusteczką po 5 minutach od aplikacji. Dzięki wodzie termalnej, utrzymasz skórę w nienagannej kondycji. Świetnym sposobem jest też stosowanie żelów chłodzących; można aplikować je zarówno na skórę jak i na rajstopy.
Jeśli masz możliwość, skorzystaj z chłodnego prysznica. Rób to tyle razy w ciągu dnia, ile tylko chcesz. Skóra to największy narząd naszego organizmu, jeśli ją schłodzisz, od razu poczujesz się lepiej. Jeśli jesteś w domu, możesz włożyć stopy do naczynia (miski) z zimną wodą. Stopy są bardzo ukrwione i przepływająca przez nie krew będzie chłodzić cały organizm. Warto też korzystać z różnych urządzeń chłodzących jak wiatraki, które przynoszą znaczącą ulgę, szczególnie jeśli wcześniej zwilżmy skórę.
5. Zadbaj o ciało. Jeśli masz kłopot z nasiloną potliwością, skorzystaj z pomocy specjalistów. Najskuteczniejszą metodą jest ostrzyknięcie pach toksyną botulinową. Efekt utrzymuje się ok. 6 miesięcy i daje pełen komfort „suchych pach”. Jest to obecnie najskuteczniejsza i bardzo bezpieczna metoda leczenia nadpotliwości – mówi dr. Stopińska.
Należy też pamiętać o stopach. Często mogą pojawiać się otarcia i oparzenia. Najlepiej zapobiegać im stosując specjalne sztyfty na wrażliwe partie stóp oraz toniki odświeżające o działaniu antygrzybiczym. W przypadku noszenia obuwia zakrytego skuteczne będzie stosowanie talku, który świetnie absorbuje pot i zabezpiecza przestrzenie międzypalcowe przed rozwojem zmian grzybiczych. Wysoka temperatura zwiększa produkcję sebum; problemem staje się błyszcząca cera. Warto mieć pod ręką chusteczki matujące.
Podsumowując, aby w dobrej kondycji przetrwać upały, stosuj klika metod jednocześnie. Wybierz dla siebie te, które są wg. Ciebie najskuteczniejsze. Poza tym, nie bój się eksperymentować. Każdy z nas jest inny. Może zapytaj znajomych, jakie mają sposoby? Nie poddawaj się, a na pewno przetrwasz ten gorący okres w dobrej kondycji i ze świetnym samopoczuciem. Czego Tobie, oraz sobie życzy redakcja.
